Wstecz

BOHDAN BUTENKO
BIO

Bohdan Butenko urodził się 8 lutego 1931 r. w Bydgoszczy. W 1939 roku przeniósł się do Warszawy, gdzie mieszka do dzisiaj.

Studiował na warszawskiej PWSSP, a potem na wydziale grafiki warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Dyplom obronił w r. 1955 w pracowni książki i ilustracji Jana Marcina Szancera, wykonując ilustracje do książki Mikołaja Leskowa Opowieść o tulskim mańkucie i stalowej pchle. Po ukończenia studiów został redaktorem artystycznym wydawnictwa Nasza Księgarnia, gdzie pracował prawie dziesięć lat.

Bohdan Butenko znany jest przede wszystkim jako ilustrator ponad dwustu książek pisarzy polskich i obcych, a także jako autor wielu własnych przedsięwzięć wydawniczych. Współpracował z wieloma wydawnictwami w kraju i za granicą, oraz z czasopismami dla dzieci i młodzieży, m.in.: "Miś" (Gapiszon), "Płomyczek" (Miśka), "Płomyk", "Świerszczyk" (Gucio i Cezar K. Boglar) i "Świat Młodych" (Kleks), a także z: "Polska", "Przekrój", "Sztandar Młodych", "Szpilki".

Jest autorem i ilustratorem książek, m.in.: Gapiszon w tarapatach (1970), Gapiszonowe to i owo (1970), Pomysły Gapiszona (1970), Miśka na tropie (1970), Kwapiszon i tajemnicza szkatułka (1976), Ucieczka Kwapiszona (1976), Bardzo mokra przygoda (1976), Pościg w kurorcie (1977), Kwapiszon i beczka (1978), Kwapiszon, beczka i pamiątka po wielkim astronomie (1978), Kwapiszon i tajemniczy kluczyk (1980), Pierwszy! Drugi! Trzeci! (1981), Kwapiszon i? (1981), Gapiszon i dynia (1986), Gapiszonowe co nieco (1988), Pyś, czyli wiadukt nad chaszczami (1988), Niewidzialna Miśka (1989), Tajemnice piratów (1990), Zabawy z Gapiszonem (1990), Co z Gapiszonem? (1990), Bałwanka Gapiszona (2001), Gapiszon, krokodyl i? (2004), To ja, Gapiszon (2004), Nocna wyprawa (2006), Krulewna Śnieżka (2008), Gapiszon i Korniszon (2009), Gapiszon i Zuzia (2009), Gapiszon i tajemnice pierniczków (2009), Ku pamięci (2009), Bardzo nowe szaty króla (2009), o Kapiszonie, niezwykłym Poznaniu i tajemnicy listu i? (2009).

Ilustrował teksty, m.in.: A. Asnyka, E. Niziurskiego Niewiarygodne przygody Marka Piegusa i Sposób na Alcybiadesa, W. Woroszylskiego, W. Chotomskiej, cykl K. Boglar o przygodach Gucia i Cezara, O. Budrewicza, E. Kastner Emil i detektywi, K. Makuszyńskiego Panna z mokrą głową, J. Brzechwy Akademia Pana Kleksa, Androny, Na straganie, Tańcowała igła z nitką i Pali się!, A. Osieckiej, R. M. Grońskiego, B. Hrabala, J. Tuwima Okulary i inne wiersze, G. Wasowskiego.

Jest też autorem oprac. graficznego książek informacyjnych i edukacyjnych, m.in.: O książce ? mała encyklopedia dla nastolatków (1987), Encyklopedia Warszawy (1994), Pisarze świata ? słownik encyklopedyczny (1995).

Jest autorem projektów do wielu filmów i seriali animowanych, m.in. do: filmu I ty zostaniesz Indianinem (1962), do serialu Przygody Gapiszona (1964), do serialu Niewiarygodne przygody Marka Piegusa (1964), do filmu Mniejszy szuka dużego (1975) i do serialu Gucio i Cezar (1976-77), a także licznych scenografii teatralnych, filmowych i telewizyjnych, m.in. dla Telewizji Polskiej - projekty scenografii do Kabaretu Starszych Panów (Wieczór 14 i 15) oraz do wersji kukiełkowej Gucia i Cezara.

Projektował również wiele plakatów filmowych, a także afisze reklamowe dla sieci handlowej Real (2004), pocztówki i ilustracje do czasopism. W kręgu jego zainteresowań znajduje się też rysunek satyryczny.

Brał udział w wielu wystawach zbiorowych w kraju i za granicą, m.in.: II Ogólnopolska Wystawa Satyry, Warszawa 1961; Wystawa satyry. Polskie dzieło plastyczne w XV-lecie PRL, Warszawa 1961; wystawa, Sofia 1985; Otwarty Konkurs na Rysunek Satyryczny "Prasa", Zielona Góra 1986; wystawa w Muzeum Etnograficznym, Warszawa 1985; Piłka nożna w karykaturze, Muzeum Karykatury (MK), Warszawa 1986; Panorama karykatury polskiej 1945-1998, (MK), Warszawa 1998; Żart i humor w plakacie polskim 1950-2000, (MK), Warszawa 2000; Telemagia, (MK), Warszawa 2005; Uśmiech Akademii. W kręgu Henryka Tomaszewskiego..., (MK), Warszawa 2005; His Master's Line, Zemun 2007, Oerlinghausen 2008; 20 lat w SPAK. 1987-2007, (MK), Warszawa 2007; Pięć kółek nad Pekinem, Warszawa 2008; 11th George van Raemdonck Cartoenale, Belgia 2008; Doktor Dolittle i inni..., Warszawa 2009; Wystawa jubileuszowa Bohdana Butenki, Poznań 2011.

Jest laureatem wielu nagród, m.in. w Polsce: nagroda w konkursie PTWK (Najpiękniejsza Książka Roku) [1967, 1970, 1988, 1990, 2009]; Srebrne Koziołki (Dzień dobry!) [1979]; Srebrne Koziołki (Historia jednego filmu) [1979]; Nagroda redakcji "Sztandaru Młodych" w konkursie "Piłka nożna w karykaturze" [1986]; Książka Roku PS IBBY (O Felku, Żbiku i Mamutku) [1990]; BESTSELLERek (Babci Brygidy szalona podróż do Krakowa) [2003]; zaś za granicą, m.in.: nagroda IBA (Lipsk) - il. i op. książki Dong, co ma świecący nos E. Leara [1965]; II nagroda na MTK (Moskwa) - il. do książki Ziemia W. Zonna i E Milewskiej  [1970]; nagrodę IBA (Lipsk) - il. i op. książki Krople na start L. Górskiego [1971]; Premio Europeo (Padwa) - il. książki Całe życie Marianny J. Duche [1976]; nagroda IBA (Lipsk) za il. i op. książki Pali się! J. Brzechwy [1977]; nagroda IMAGE (Istambuł) za il. do książki Wyczyny niezrównoważonego hodży Nasreddina I. Shaha [2003]; a także nagród całokształt twórczości: Nagroda Prezesa Rady Ministrów [1974]; Medal Komisji Edukacji Narodowej [1976]; Medal dla Twórców i Przyjaciół Książki dla Dzieci [1981]; nominacja PS IBBY do Szwedzkiej Nagrody Pamięci Astrid Lindgren [2003, 2005]; Medal PS IBBY [2004]; "Ławeczka 2005" Ustronie Morskie [2005]; nominacja do Nagrody Prezydenta RP "Sztuka Młodym" [2005]; "Pegazik" nagroda Poznańskich Spotkań Targowych [2006]; Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego [2006]; "Guliwer w krainie Liliputów" - dla dojrzałego i wybitnego twórcy, o znaczącym dorobku artystycznym lub naukowym [2009]; Nagroda Specjalna IX finału kampanii społecznej "Cała Polska czyta dzieciom" [2011], "Książka Dwudziestopięciolecia" - Encyklopedia Warszawy (oprac. graficzne) w plebiscycie Warszawskich Premier Literackich [2011].