Najlepsze prace XX Otwartego Międzynarodowego Konkursu na Rysunek Satyryczny organizowanego cyklicznie przez Stowarzyszenie Miłośników Działań Kulturalnych Debiut oraz Wojewódzką i Miejską Bibliotekę Publiczną im. Cypriana Norwida w Zielonej Górze od marca zagoszczą w Muzeum Karykatury im. Eryka Lipińskiego.

Na tegoroczną edycję wpłynęło 487 prac 180 artystów z 41 krajów, spośród których międzynarodowe jury wybrało zwycięzców. Grand Prix zdobył Krzysztof Grzondziel (Polska), pierwszą nagrodę przyznano Magdalenie Wosik (Polska), druga powędrowała do Mojmira Mihatova (Chorwacja). Trzecia nagroda trafiła do Wernera Rollowa z Niemiec. Wśród autorów prac zakwalifikowanych na wystawę znaleźli się także m.in.: Hristina Belousova (Uzbekistan), Henryk Cebula (Polska), Constantin Ciosu (Rumunia), Anna Damicz-Wejs (Polska), Sławomir Łuczyński (Polska), Jacek Majcherkiewicz (Polska), Trayko Popov (Bułgaria), Luc Vernimmen (Belgia).

Tematem ekspozycji jest „światło” ujmowane przez autorów często na zasadzie kontrastu z ciemnością. Rozumiane dosłownie i symbolicznie, a także w znaczeniu zjawiska wpływającego na nastrój i sposób postrzegania rzeczywistości. Na eksponatach pokazane zostało zarówno światło naturalne, pochodzące ze słońca lub z księżyca, jak i blask, który daje żarówka czy ekran smartfonu. Zagadnienie przedstawiono w kontekście aktualnych problemów społeczno-politycznych Polski i świata. Na wielu pracach widać też szersze, filozoficzne spojrzenie przez nawiązanie zarówno do pełnych jasności sfer boskich, jak i do ciemnych, diabelskich mocy. Niektórzy artyści podeszli do tematu w sposób naukowy, prezentując zjawisko powstawania barw.

XX Otwarty Międzynarodowy Konkurs na Rysunek Satyryczny „Światło”

Dwadzieścia edycji w ciągu 32 lat, to czas w którym, z różnymi perypetiami i przerwami, ale kontynuowany był jeden z najpopularniejszych w Polsce konkursów na rysunek satyryczny. Pierwszy jeszcze krajowy Otwarty Konkurs na Rysunek Satyryczny pt. „Prasa” zorganizował w 1986 r. Klub Międzynarodowej Prasy i Książki w Zielonej Górze. Wzięło w nim udział wielu znakomitych polskich rysowników jak Eryk Lipiński, Julian Bohdanowicz, Henryk Cebula. Konkurs tak się spodobał satyrykom, że w następnym roku do współzawodnictwa włączyła się 15-osobowa grupa rysowników z Bułgarii, Czechosłowacji i Związku Radzieckiego. W kolejnych latach dołączyli artyści z Turcji, Belgii, Argentyny, Wielkiej Brytanii, Filipin i innych krajów świata. Konkurs stał się imprezą międzynarodową, co znalazło odzwierciedlenie w jego nazwie. Nie bez znaczenia dla popularności kolejnych edycji były patronaty pism satyrycznych, słynnych „Szpilek” i „Karuzeli”. Informacje o konkursie propagowały także zagraniczne pisma jak „Witty World”. Wraz z rozwojem Internetu informacja o zielonogórskim konkursie zaczęła docierać do najodleglejszych zakątków świata. W każdej z jego edycji brało udział kilkuset uczestników z 40-50 krajów. Konkurs gromadził elitę polskiej i światowej sceny rysunku satyrycznego. W czasie dwudziestu jego edycji organizatorami i współorganizatorami byli: Klub Międzynarodowej Prasy i Książki w Zielonej Górze, Kożuchowski Ośrodek Kultury i Sportu „Zamek”, Wydawnictwo „Lubpress”, Rockwool Polska. Od 2008 r. głównym organizatorem konkursu było Lubuskie Stowarzyszenie Miłośników Działań Kulturalnych „Debiut”, a od 2011 r. współorganizatorem – Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Cypriana Norwida w Zielonej Górze.

Konkursowe tematy były bardzo różne, od pierwszych takich jak: prasa, radio, telewizja, zamek, muzeum, po ostatnie takie jak: media społecznościowe, celebryci, sztuczna inteligencja. Tematem tegorocznej jubileuszowej edycji było „światło”. Nadesłano 487 prac z 41 krajów. Udział wzięło 180 autorów. Satyryczny komentarz do tematu konkursu rysownicy realizowali, szukając natchnienia wśród światła i jego braku, światła naturalnego, sztucznego oraz nadprzyrodzonego. Dostrzeżono jego znaczenie w postępie cywilizacyjnym ludzkości i jak co roku okazało się, że każdy temat jest dobry, by skomentować aktualną sytuację społeczno-polityczną na świecie.

Konkurs nie mógłby się odbyć bez pomocy wielu instytucji. Nagrody regulaminowe, statuetkę i wydanie katalogu zrealizowano dzięki funduszom zapewnionym przez Urząd Miasta Zielona Góra. Muzeum Karykatury im. E. Lipińskiego w Warszawie oraz Stowarzyszenie Polskich Artystów Karykatury objęły go patronatem artystycznym oraz przyznały nagrody specjalne. Nagrody specjalne ufundowało także Biuro Wystaw Artystycznych w Zielonej Górze, Zielonogórski Ośrodek Kultury, Towarzystwo Miłośników Zielonej Góry „Winnica” oraz Narodowy Bank Polski.

Maria Radziszewska
sekretarz konkursu

Kurator wystawy: Maria Radziszewska

Kurator wystawy w Muzeum Karykatury: Paulina Pilcicka