Oprowadzania po wystawie
Wystawie towarzyszą oprowadzania.
Stałe oprowadzania (start 5.10.2024) –
możliwość zwiedzenia wystawy z oprowadzaniem
środa | godz. 14.30
czwartek | godz. 18.00
piątek | godz. 14.30
sobota | godz. 12.00, 14.00
Po wystawie oprowadza Maciej Mokicki, student Polsko-Japońskiej Akademii Technik Komputerowych. Oprowadzanie w cenie biletu na wystawę. Nie ma konieczności rezerwacji.
Oprowadzanie z audiodeskrypcją
16 października o 16.00 zapraszamy na oprowadzanie z audiodeskrypcją. Po wystawie oprowadza Marcin Matuszewski. Cena za weście na wystawę z oprowadzaniem: 5 zł
Oprowadzanie w ramach 12. Festiwalu Kultury bez Barier.
Konieczna rezerwacja: www.fkbb.pl
Niedzielne oprowadzania kuratorskie z Radosławem Bolałkiem
20.10 | 24.11 | 15.12 godz. 13.00
Nie ma konieczności rezerwacji. Wstęp w cenie biletu na wystawę.
Manga. Droga wojownika
Muzeum Karykatury
ul. Kozia 11
27 września – 22 grudnia 2024
26 września | 18.00 – wernisaż
W ostatnich latach japońska manga stała się fenomenem kulturowym. Moc mangi przyciąga czytelników na całym świecie. Nie inaczej jest w przypadku Polski, w której manga osiągnęła popularność wśród czytelników w każdym wieku.
Wystawa Manga. Droga wojownika pokazuje różnorodności stylów japońskiej mangi, wyjaśnia pochodzenie oraz jej historyczne i kulturowe konteksty. Pokazuje, jak zmieniała się manga w zmieniającym się świecie, jaką rolę odgrywa w japońskim społeczeństwie.
W każdym pokoleniu postaci wojowników przyczyniały się do popularności japońskiej mangi za granicą. Tytułowy wojownik w pierwszej chwili nasuwa skojarzenie z postaciami samurajów z jidaigeki. Jednak to nie jest wystawa o japońskich rycerzach. Motywy walki przewiją się przez całą wystawę. Także jako metafora zmagań ze światem i życiem. Każda bohaterka jest wojowniczką. Każdy bohater jest wojownikiem.
Kuratorem wystawy jest Radosław Bolałek. Wystawa jest realizowana we współpracy z wydawcami mangi z Polski i Japonii.
Wystawa jest objęta wsparciem w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności.
Manga. Droga wojownika
Jeszcze piętnaście lat temu japońska popkultura na Zachodzie była wciąż poza głównym nurtem. Wszystko wtedy wyglądało inaczej. Polski rynek mangi dopiero raczkował. Anime było dostępne jedynie w telewizji i sporadycznie na płytach DVD. Dziś zupełnie zmienił się dostęp do dóbr kultury, a także sposób ich konsumpcji.
Dziś manga i anime są już mainstreamem. Od trzech lat w Polsce ukazuje się rocznie ponad pół tysiąca nowych tomów komiksów japońskich (w tym roku ta liczba została przebita we wrześniu!). Anime można oglądać za pomocą kilku kliknięć w serwisach streamingowych. W sieciówkach pojawiły się ubrania z bohaterami popularnych serii.
Zarówno pokolenie czterdziestolatków, które w dzieciństwie oglądało animacje na kanale Polonia 1, jak ich dzieci, traktują japońską popkulturę jako jedną z bardziej powszechnych. Naszedł czas na wystawę szczegółową, która skupi się tylko na jednym z aspektów mangi, a mianowicie na wojownikach.
Wojownicy to nie tylko samuraje, ninja czy adepci sztuk walki. W najrozmaitszych fabułach opowiadających o różnych czasach, a nawet światach, toczone są bitwy. Lecz czy swoistego boju nie prowadzi również sportowiec na boisku, który wraz ze swoją drużyną chce pokonać przeciwników? A przecież osoby borykające się ze swoimi własnymi ograniczeniami też prowadzą wewnętrzną walkę. Kobiety pracujące w korporacjach są wojowniczkami walczącymi o swoje miejsce w firmie. Nawet związki między ludźmi stają się areną walk, bo jak śpiewa Pat Benatar – „Miłość to pole bitwy”. Każda opowieść jest o wojownikach.
Sama historia mangi jest pasjonująca i zdaje się być nieustającą serią potyczek. Gatunek walczył o przebicie się do mainstreamu. Wydawnictwa o dominację na rynku. Autorzy o czytelników. Dlatego też droga, jaką kształtowała się manga, jest sama w sobie niezmiernie fascynująca.
Japońska popkultura wytwarza wiele dóbr, których archiwizacja stała się wręcz niemożliwa. Mnogość gadżetów produkowana na podstawie najpopularniejszych mang i ich animowanych adaptacji jest wręcz niezliczona. Powstają figurki, naklejki, modele czy plakaty. A przecież bohaterowie mang pojawiają się też na produktach spożywczych czy w grach komputerowych. Część z nich, jak chociażby opakowania po słodyczach, z założenia ma charakter ulotny, jest przeznaczona do tego, by cieszyć oczy tylko przez chwilę, a później wylądować w śmietniku. Jednak nawet one stają się obiektami kolekcjonerskimi. Dlatego na wystawie obok oryginalnych rysunków prezentujemy i takie artefakty.
Warto zwrócić uwagę na istotną kwestię – sposób pokazania prac. O ile w kulturze zachodniej plansze komiksowe już od dawna są ważnym obiektem kolekcjonerskim, dziełem sztuki zyskującym na wartości, to w Japonii obieg oryginałów praktycznie nie istnieje.
Przeciętny mangaka podczas swojego życia tworzy dziesiątki tysięcy plansz, które często giną gdzieś w szafie i nie są w żaden sposób udostępniane. W efekcie w japońskich muzeach wystawy poświęcone komiksom i ich twórcom powstają z tego, co jest niekiedy powszechnie dostępne, bez udziału oryginałów czy innych artefaktów, skupiają się na warstwie narracyjnej, tworząc jej elementy od zera.
Chcieliśmy, aby widzowie mieli również możliwość obcowania, jeśli nie z oryginałami, to z obiektami, które istnieją w obiegu. Dlatego też oprócz części narracyjnej, prezentującej różne gatunki i etapy historii mangi oraz najrozmaitsze artefakty, w dolnej sali przenosimy zwiedzających do pokoju geeka. Dzięki polskim wydawcom oddajemy do dyspozycji czytelników wiele tomów komiksów. Można się tam wygodnie rozsiąść i porównać kreskę oraz formę wydania różnych publikacji czy zwyczajnie zatracić się w lekturze.
kurator: Radosław Bolałek
kurator ze strony Muzeum Karykatury: Michał Rzecznik
współpraca kuratorska ze strony Muzeum Karykatury: Zuzanna Berus
konsultacja merytoryczna tematyki /yuri/: Sylwia Kaźmierczak
udostępnienie materiałów: Hanami, J.P.Fantastica, Kotori, Studio JG, Yatta.pl, Waneko
projekt wystawy i opracowanie graficzne: Cyber Kids on Real – Dominik Cymer
pomoc techniczna: Leszek Mozolewski
dyrektor: Paweł Płoski
program: Michał Rzecznik
administracja: Monika Portka, Alina Zatorska, Anna Lewicka, Małgorzata Krupa
promocja: Katarzyna Miękus
edukacja: Zuzanna Berus
dział zbiorów i dokumentacji: Piotr Kułak, Maria Muszkowska, Paulina Plicicka, Magdalena Wrzosek
tłumaczenie na język angielski: Łukasz Kotyński
tłumaczenie na język ukraiński: Iuliia Bystrycka
"Manga. Droga Wojownika” - niezwykła wystawa w Muzeum Karykatury - Czwórka (polskieradio.pl)